Woonconsumenten hebben geen interesse in een lightversie van particulier opdrachtgeversschap. Een ontwikkelconcept medeopdrachtgeverschap, waarbij de toekomstige bewoners wel de zeggenschap over de woning krijgen, maar niet de verantwoordelijkheid en risico's van het bouwproces. Dat blijkt uit een experiment van de SEV met ruim duizend woningen in Almere in het Homerus-kwartier. De enorme terugloop van geïnteresseerden lijkt vooral te wijten aan de onzekerheid omtrent de woning prijs en een moeizame samenwerking tussen consument en ontwikkelaar.
Veel bewoners afgehaakt
Belangstelling was er voor de 1200 woningen in het Homerus-kwartier in Almere dan ook genoeg, drie jaar geleden bij de start van het project. Ruim 2200 geïnteresseerden schreven zich in en 76 ontwikkelaars en corporaties wilden meedoen. Slechts een handjevol bewoners wil nu nog meepraten. De rest is afgehaakt. De ontwikkelaars moeten noodgedwongen zonder bewoners verder.
Ontwikkelaars positief
De ontwikkelaars waren in eerste instantie positief over nieuwe manieren van bouwen voor de immer veeleisende consument. De ontwikkelaars waarderen de vrijheid: de gemeente stelt geen eisen aan programmering, aantallen woningen en stedenbouwkundige eisen.
Woningprijs is het belangrijkst
De consument blijkt in Almere echter klassieker dan gedacht. De woningprijs is voor de consumenten misschien wel het belangrijkst. Ze waren gewoon op zoek naar een woning of waren gevallen op de prijs/kwaliteitsverhouding. Geïnteresseerden werden gelokt met een zo gunstig mogelijke prijs, die in een later stadium veel hoger uitviel. Een groot deel van de woonconsumenten haakte hierdoor af.
Samenwerking bouwers en consumenten moeizaam
Mogelijk priemender is de conclusie dat woonconsumenten en bouwers moeizaam met elkaar samenwerken, al lijkt vooral de consument daar debet aan. "De toekomstige bewoners zijn volgens de ontwikkelaars niet of nauwelijks in staat mee te denken tijdens de plandetaillering. Het is simpelweg te complex", aldus de onderzoekers. De consumenten geven toe zich hierop te hebben verkeken. Het kostte veel meer tijd en energie dan gedacht. De betrokken ontwikkelaars merkten dat de interesse van de beoogde bewoners hoofdzakelijk uitging naar de eigen woning. "Ze zijn niet geïnteresseerd om samen een stad te maken. Zodra de eigen kavel in beeld komt verdwijnt het collectieve belang naar de achtergrond", aldus Foeken en Van der Wouden. De SEV merkt op dat de communicatie tussen bouwers en consumenten over de voortgang van projecten te wensen over laat. "Ze zijn al snel bang dat hun project niet goed loopt, of zelfs stagneert, als ze een tijdje niks van de ontwikkelaar vernemen.
Consument zit niet te wachten op mede-opdrachtgeverschap
De lightversie van particulier opdrachtgeverschap is eerder een verzwaarde versie van traditioneel en consumentgericht bouwen geworden, stellen Gijs Foeken en Ries Van der Wouden. Conclusie: "Het lijkt erop dat de consument niet zit te wachten op medeopdrachtgeverschap." schrijven SEV-onderzoekers Foeken en van der Wouden in de evaluatie van het project.
Bron: Cobouw 25-11-2009
