In het Parool van 7 juli 2019 gaat Jaap Huisman in op de huidige zelfbouwpraktijk in Amsterdam. Onderstaand artikel is een sterk ingekorte versie daarvan
Eerste paal Centrumeiland IJburg
De eerste paal voor het grootste zelfbouwgebied is geslagen. Op 15 mei heeft bouwwethouder Laurens Ivens deze symbolische handeling verricht op het Centrumeiland, het vijfde eiland van IJburg. Wat sinds het vertrek van strand Blijburg een nog winderiger zandvlakte is, verandert de komende jaren in een wijk met maar liefst 1500 duurzame zelfbouwwoningen. Hier wordt 70 procent van de huizen door de bewoners zelf gebouwd. Groter was een zelfbouwlocatie nog nooit in Amsterdam. Centrumeiland ligt in het verlengde van Haveneiland en vormt de verbinding met Strandeiland, dat sinds vorig jaar wordt opgespoten. Daarmee is de archipel van IJburg zo goed als gereed.
Zelfbouw nam een grote vlucht
Zelfbouw heeft een grote vlucht genomen sinds het eerste project op Borneo/Sporenburg werd opgeleverd, de Scheepstimmermanstraat. Dat is alweer ruim twintig jaar geleden. Het vroegste zelfbouwproject staat in Noord (Nieuwendam-Noord) waar in 1986 al vrije kavels werden uitgegeven.
Zelf bouwen is van alle tijden
Goed beschouwd heeft de zelfbouwende burger altijd zijn kans gegrepen in Amsterdam. De grachtengordel is het succesvolle bewijs. Aan het eind van de vorige eeuw waren er andere uitgangspunten. Zelfbouw diende twee doelen: de hegemonie van de woningbouwverenigingen doorbreken en uiting geven aan het individualisme en de creativiteit van de consument. Die nam niet langer genoegen met de strenge regulering en de eenvormigheid van de (sociale) woningbouw.
Zelfbouw in Amsterdam lastiger dan in Almere
Amsterdam is, vergeleken met een gemeente als Almere, nog een kleine speler in de zelfbouw. Dat komt nu door het gebrek aan beschikbare kavels. Naar schatting is 1 procent van de koopwoningen in de stad door zelfbouw tot stand gekomen. Er zijn meer verklaringen. De grondprijzen zijn hoog, de stress en risico’s eveneens, en de welstandsregels zijn de laatste jaren aangescherpt. Amsterdam maakt een onderscheid tussen welstandsvrije en gebonden kavels. Welstandsvrij is bijvoorbeeld Buiksloterham in Noord, waar variëteit en diversiteit hoogtij viert, terwijl er op het Zeeburgereiland striktere regels gelden ten aanzien van bouwhoogte en materialen.
Hier de link naar het artikel van Jaap Huisman in het Parool
