De prijs van nieuwe woningen kan fors omlaag, stellen diverse advies- en organisatiebureaus voor de woningbouw. Collectief particulier opdrachtgeverschap zou tot 40 procent schelen in prijs. De Neprom noemt grondkosten als belangrijkste oorzaak van de verschillen met bouwen voor de markt.
betaalbaarheid van woningen
“Met zulke grote verschillen komt de discussie over de betaalbaarheid van woningen in een ander daglicht te staan”, stelt J. Walrecht van het bureau bouwen in Eigen Beheer (BIEB) in Eindhoven, dat is gespecialiseerd in het ondersteunen van collectief opdrachtgeverschap.
lagere grondprijs?
Neprom-directeur J. Fokkema erkent dat het ontwikkelaarsrisico onderdeel is van de prijs maar wijt de gesignaleerde verschillen hoofdzakelijk aan een andere kostenopbouw, waarbij de gemeenten een forse vinger in de pap hebben. “Vaak staan ze bij projecten in de particuliere sfeer een speciale, lagere grondprijs toe.” De kritiek op onder meer Vinex-locaties is dat er middelmatige kwaliteit verrijst voor te veel geld. Gemeenten incasseren een surplus ten behoeve van sociale woningbouw en openbare voorzieningen. Daarnaast proberen ze mee te profiteren van de hoge marktprijzen. Fokkema meent dat een grondkorting voor zelfbouwprojecten, net als bij sociale woningbouw, ten laste komt van andere projecten.
bestemming grondopbrensten
Waar de geïncasseerde gelden bij de gemeenten precies naar toe gaan, blijkt echter moeilijk helder te krijgen. Dat heeft de Stichting Architecten Onderzoek Wonen en Woonomgeving (Stawon) ervaren toen deze zich wilde verdiepen in deze materie. “De bereidheid om mee te werken aan een onderzoek hiernaar blijkt nihil”, stelt Stawon-voorzitter C. de Wit.
kostprijs versus marktprijs
Wie de kostprijs van een woning betaalt in plaats van de marktprijs, kan vaak een prettig voordeel behalen. Bureau BIEB organiseert in Casteren bijvoorbeeld de bouw van 27 woningen waarvoor de kopers gemiddeld 122.800 euro betalen, terwijl de gemiddelde marktwaarde ervan is getaxeerd op 198.500 euro. “Dat is het bedrag dat een ontwikkelaar zou vragen. Een opzienbarend verschil”, merkt Walrecht op.
groot prijsverschil
Dat bouwen in eigen beheer voordeel oplevert, is ook de ervaring van de Utrechtse architect Jacques van Klooster. Zijn bureau ontwerpt woningen in het betaalbare segment voor collectief opdrachtgeverschap. “Wij besteden het zelf aan en telkens zien we dat de huizen tienduizenden euro’s goedkoper uitvallen dan vergelijkbare woningen in de buurt.” Zijn bureau past hetzelfde ontwikkelconcept al dertig jaar toe. “Het prijsverschil werd groter en groter toen in de jaren negentig de marktprijzen omhoog schoten.”
winst
De afgelopen jaren heeft Van Klooster de bouw georganiseerd van een groot aantal woningprojecten op Vinex-locaties. Altijd werkt hij daarbij met collectief opdrachtgeverschap. “Wij laten ons daarvoor normaal betalen, de dure grond wordt betaald, we gaan uit van een goede kwaliteit en het werk wordt gewoon op de markt aanbesteed. De woningen gaan dus weg voor een reële prijs”, onderstreept hij.
Als huizen weer wat goedkoper zouden worden, zal dat het economisch herstel bevorderen, verwacht beleidscoördinator S. Gelinck van de Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV). “De snelle prijsstijgingen hebben in de jaren negentig de groei aangejaagd maar dat was eenmalig. In weinig andere landen is de prijsstijging zo gigantisch geweest. Nu het economisch minder gaat, wordt de neergang versterkt door de hoge huizenprijzen.”
overwaarde
Zoals woningbezitters zich in de jaren negentig rijk rekenden door de overwaarde van hun woning, zo geeft Gelinck als voorbeeld, zo zitten ze nu met torenhoge schulden waarmee ze zich geen raad weten. “Dat is niet goed voor hun vertrouwen in de toekomst en ze kunnen minder geld uitgeven aan andere zaken”, besluit de beleidscoördinator.
Bron: www.cobouw.nl
