Schoonschip Amsterdam
Gepubliceerd: 14-05-2019 Laatste update: 11-08-2022

Na tien jaar voorbereiding is in Amsterdam het CPO-project Schoonschip opgeleverd. Het bijzondere project zal de komende jaren ongetwijfeld een belangrijke nationale (maar ook internationale) inspiratiebron zijn voor ontwikkelaars van andere (woning)bouwprojecten. 

Waterkavels

Op de (dertig) waterkavels zijn in totaal 46 waterwoningen gerealiseerd. De woningen zijn individueel ontworpen en gebouwd in opdracht van de betrokken particulieren. Daarbij moest wel aan allerlei voorwaarden worden voldaan die de initiatiefnemers (georganiseerd in een stichting) samen met de betrokken huishoudens opstelden om de ambities van het project overeind te kunnen houden. 

Verschillende inkomens

Om het project ook toegankelijk te maken voor huishoudens met wat lagere inkomens, zijn op sommige kavels twee woningen op één gezamenlijke bak gebouwd. De ruim 100 bewoners van het project hebben bij het betrekken van hun woningen al een hele geschiedenis met elkaar achter de rug.

Duurzame bouw

De (particuliere) initiatiefnemers van het project stelden zich tien jaar geleden ten doel om een zo duurzaam mogelijke drijvende wijk te realiseren in Amsterdam. De waterwoningen moesten energie produceren in plaats van verbruiken en zo zelfvoorzienend mogelijk worden gebouwd. 

CPO-advies

Adviesbureau De Regie adviseerde de stichting bij de verwerving van de locatie en bij de opzet en organisatie van het project. Om het project binnen de geldende kaders van de gemeente en financiers te kunnen realiseren, moesten er bijzondere organisatorische en juridische constructies worden uitgewerkt. 

Duurzaamheidsmaatregelen

De ambities van tien jaar geleden zijn inmiddels grotendeels gerealiseerd: 

  • De waterwoningen zijn optimaal geïsoleerd en niet op aardgas aangesloten
  • Er is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van passieve zonnewarmte
  • Ieder kavel is voorzien van een eigen, individuele warmtepomp die de warmte aan het water van het Van Hasseltkanaal onttrekt.  
  • Het tapwater wordt verwarmd met zonneboilers en warmtepompen
  • De douches zijn voorzien van een warmte-terugwinningsinstallatie (WTW)
  • De elektriciteit wordt opgewerkt met zonnepanelen. In iedere woning is een grote accu opgenomen om tijdelijke overschotten op te slaan
  • De 46 huishoudens hebben slechts één gezamenlijke aansluiting op het landelijke energienet
  • Via een gezamenlijk startgrid wisselen de bewoners onderling op een slimme manier elektriciteit met elkaar uit. 
  • Grijs water (vaatwasser, wasmachine) en zwart water (toilet) worden gescheiden afgevoerd. Samen met Waternet zal het zwarte water in het kader van een pilot worden afgevoerd naar een bioraffinaderij om het te vergisten
  • De daken van alle woningen zijn voor minimaal 1/3 van de oppervlakte groen uitgevoerd.

project Schoonschip

Sociale structuur

Naast de bijzondere duurzaamheidsidealen zijn ook andere ideeën gerealiseerd. Om midden in de stad de relatie met de natuur te leggen, zijn alle daken gedeeltelijk groen uitgevoerd en worden drijvende tuinen aangelegd. De steigers waaraan de waterwoningen liggen, zijn gemeenschappelijk eigendom en fungeren ook als ontmoetings- en ontspanningsplek. De bewoners hebben een coöperatieve vereniging opgericht om het gezamenlijk eigendom in de toekomst te kunnen beheren en onderhouden. 

boten Schoonschip Amsterdam

Nog volop ambities

De bewonersgroep heeft nog allerlei andere ambities die pas gestalte kunnen krijgen nu het project is opgeleverd. 

  • Zij willen gezamenlijk voedsel bij biologische boeren uit de buurt inkopen om afval en mobiliteit terug te dringen
  • In de drijvende tuinen zullen kruiden worden verbouwd en kunnen straks de kinderen spelen
  • Er zijn plannen om een hub voor elektrische deelauto's, -scooters en e-bikes op te zetten
  • In een mee-ontwikkelde gezamenlijke ruimte kunnen vergaderingen en andere activiteiten plaatsvinden
  • Er zijn plannen om een drijvend film- en foodfestival te organiseren
  • Om de (al bestaande) belangstelling voor het project in goede banen te leiden, zullen er excursies voor volwassenen en basisschoolleerlingen naar het project worden georganiseerd

waterwoningen Schoonschip

Partners

Aan de totstandkoming van het project is door een groot aantal partijen inhoudelijk en/of financieel bijgedragen. Een overzicht van de betrokken partners vind je hier.