Flinstones
Gepubliceerd: 28-10-2021
Door Florian Eckardt www.architectinamsterdam.nl

Ooit woonden mensen in grotten met open vuren en huiden om zich heen. Moderne woningen zijn energiezuinig met gecontroleerde luchtstromen en een beheersbaar binnenklimaat. Maar zijn wij zelf wel zo modern?

De Flintstones zijn het modern Amerikaans gezin geprojecteerd in de steentijd: voorzien van alle 20e-eeuwse gemakken maar dan met een grappige, oer-primitieve vormgeving. Auto, telefoon, televisie, ze hebben het allemaal, maar met een primitief sausje er overheen. Wij zijn vaak het tegenovergestelde: ondanks onze glanzende touchscreens, onzichtbare sensoren en slimme warmtepompen zijn we traditionele wezens die het liefst op de bank liggen bij de open haard.

Maar die open haard geeft in een hoogwaardig geïsoleerde woning snel te veel warmte af, wat tot oververhitting leidt. Hopelijk heeft die haard een eigen lucht aan- en afvoer zodat hij geen zuurstof aan de ruimte onttrekt, en niet ook nog fijnstof toevoert. Daar is dus eigenlijk een mismatch tussen het rustgevende vlammenspel en het feitelijke effect. Ook pannenkoeken bakken is als ouderwetse huiselijke bezigheid een bron van fijnstof in een gecontroleerd binnenklimaat. Raam open, afzuigkap aan, het kan allemaal wel, maar een tegenstelling is er. Wie goed nadenkt vindt meer voorbeelden van niet-passende gedragingen: wij zijn steenperk-wezens in technologisch geavanceerde huizen.

Belangrijk dus om hier als zelfbouwer rekening mee te houden. Je kunt je beoogde levensstijl meenemen als input in het ontwerpproces, zodat je huis efficiënt en energiezuinig wordt op een manier die past bij je gedrag. En je moet kijken in hoeverre je bereid bent jouw gedrag aan te passen. Balansventilatie heeft bijvoorbeeld weinig zin als je altijd ramen open laat staan. Maar je kunt dan wel denken in meer en minder geklimatiseerde zones. Een koukleum zal de verwarming hoger zetten en meer gebaat zijn bij hoogwaardige isolatie en verwarming dan een buitenmens die een dikke trui aantrekt: bedenk eerst hoe je in je huis gaat wonen zodat de gemaakte ontwerpkeuzes passen bij de dagelijkse realiteit. Kijk vervolgens naar de plaatselijke mogelijkheden qua zonne-energie, bodemwarmte en dergelijke. Zorg dan dat het bij elkaar komt in een huis dat qua karakter past bij jezelf en jouw persoonlijke opvatting van duurzaam wonen. De een is bereid instellingen van apparaten te veranderen, de ander wil dat alles van zelf loopt. De een wil best elke dag een kachel bijvullen, de ander niet. Het is belangrijk je dat soort zaken van tevoren te realiseren.

Terwijl een ruimtereiziger zich geheel conformeert aan het hogere doel, inclusief ruimtepak en eten uit tubes, willen wij gewoon ons zelf blijven. Modern wonen met de Flintstone factor….