In het blad Building Business van oktober 2006 vertelt Adri Duivesteijn (wethouder van Almere) in een interview over zijn ambitie om particulier opdrachtgeverschap op grote schaal in te voeren in de woningbouwproductie van Almere. In de komende jaren moeten 60.000 woningen gebouwd worden in Almere. Bij deze gigantische bouwopgave moet particulier opdrachtgeverschap (PO) de hoofdstroom gaan worden in de productie. Nog nooit eerder is in Nederland particuliere bouw op deze schaal toegepast.
trendbreuk
In november komt de gemeente Almere met een nota waarin de plannen van Duivesteijn worden beschreven. Het plan bestaat in grote lijnen uit drie acties. Actie 1 is een nieuw plan voor het gebied Noorderplassen. De projectmatige bouw is daar stilgelegd om plaats te maken voor 700 kavels aan particulieren. “Daar konden we nog net op tijd aan de rem trekken, om zo een eerste trendbreuk te kunnen veroorzaken,” aldus Duivesteijn.
Actie 2 is het Homeruskwartier, onderdeel van de nieuwe wijk Almere Poort. In deze wijk worden circa 1500 woningen uitgegeven als kavels. Een deel daarvan zal onder collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO) worden ontwikkeld, dat kan in de vorm van complexen. Het interessante bouwinitiatief Rumah Senang - dat overigens eveneens in Almere is gebouwd – kan als voorbeeld dienen.
“Samen met de Neprom en de SEV gaan we daar de institutionele wereld uitdagen om met vernieuwende gedachten te komen. Dus geen kant-en-klare stedenbouwkundige plannen, maar een concept hoe je als ontwikkelaar mét de gebruikers een plan kunt gaan maken.” Verschillende ontwikkelaars kunnen met de competitie meedoen. De beste ideeën worden tentoongesteld op een grote markt, waarop de toekomstige bewoners een keuze kunnen maken voor één van de concepten.
Actie 3 is voor het nieuwe stadsdeel Almere Hout. Drie bureaus ontwikkelen in een stedenbouwkundig studieopdracht een methode voor organische stedenbouw van 25.000 woningen. Met de publieke ruimte als stevig raamwerk en de gebruikers als opdrachtgevers. De uitkomsten van deze studie zullen worden gebruikt voor een groot publieksdebat en een groot vakdebat. Voorbeelden genoeg volgens Duivesteijn. “Referenties en inspiraties voor een dergelijke methode zijn er in de geschiedenis goed te vinden, zoals in het plan Cerda in Barcelona, maar ook onze eigen grachtengordel in Amsterdam.
actieve rol gemeente
Een radicale omwenteling met de manier waarop in Almere en in Nederland tot nu toe is gebouwd. Dat heeft grote gevolgen niet in de laatste plaats voor de gemeente zelf. Duivesteijn schetst de consequenties: “We moeten daar onder meer onze ambtelijke organisatie op aanpassen. De gemeente treedt uit haar voorheen passieve rol en neemt een investerende rol in het publieke domein op zich. Daarnaast moet de burger zo goed mogelijk bij de bouw worden ondersteund. Dus bijvoorbeeld een hele soepele en snelle verlening van de bouwvergunning.”
